Πώς καθαρίζεται σωστά ένα φίλτρο DPF;

Μέσος όρος ζωής τα 120-150 χιλιάδες χιλιόμετρα, εξαρτάται από τη χρήση του οχήματος.
Για την σωστή συντήρησή του, πρέπει να ολοκληρώνεται συστηματικά η διαδικασία αναγέννησης.
Αν γίνει εγκαίρως, ο καθαρισμός του με μηχανήματα υψηλής πίεσης αφαιρεί το 98% των συσσωρευμάτων.
Η αντικατάστασή του έχει υψηλό κόστος, που ανάλογα με την αξία του οχήματος μπορεί να είναι ασύμφορη.

autoagora Team

Μέσος όρος ζωής τα 120-150 χιλιάδες χιλιόμετρα, εξαρτάται από τη χρήση του οχήματος

Το φίλτρο σωματιδίων πετρελαίου (DPF) αποτελεί κρίσιμο εξάρτημα στα σύγχρονα ντίζελ αυτοκίνητα, καθώς μειώνει δραστικά τις εκπομπές αιθάλης και συμμορφώνει το όχημα με τις αυστηρές περιβαλλοντικές προδιαγραφές. Ωστόσο, όπως κάθε φίλτρο, έτσι και το DPF χρειάζεται περιοδικό καθαρισμό ώστε να συνεχίσει να λειτουργεί αποδοτικά. Η διαδικασία δεν είναι απλή υπόθεση και απαιτεί σωστή γνώση, αλλά και επιλογή της κατάλληλης μεθόδου, διαφορετικά το κόστος αντικατάστασης μπορεί να εκτοξευθεί.

Ένα φίλτρο DPF δεν βουλώνει ξαφνικά. Τα πρώτα σημάδια είναι η μειωμένη απόδοση του κινητήρα, αυξημένη κατανάλωση καυσίμου και προειδοποιητικές ενδείξεις στο ταμπλό. Σε ορισμένες περιπτώσεις, το αυτοκίνητο μπαίνει σε λειτουργία ασφαλείας (limp mode), περιορίζοντας τις στροφές. Η συχνότητα καθαρισμού εξαρτάται από το είδος της χρήσης: σε οχήματα που κινούνται κυρίως σε πόλη, η συσσώρευση αιθάλης γίνεται ταχύτερα, ενώ σε διαδρομές εθνικής οδού η αναγέννηση του φίλτρου γίνεται πιο αποτελεσματικά.

Κατά μέσο όρο, μετά τα 120.000–150.000 χιλιόμετρα απαιτείται επαγγελματικός καθαρισμός. Ο ιδιοκτήτης οφείλει να δίνει προσοχή στις οδηγίες του κατασκευαστή, αλλά και να μην αγνοεί τα σημάδια. Η αμέλεια μπορεί να οδηγήσει σε φθορά που δεν επιδιορθώνεται και σε ανάγκη αντικατάστασης, με κόστος που ξεπερνά κατά πολύ τα 1.000 ευρώ.

Για την σωστή συντήρησή του, πρέπει να ολοκληρώνεται συστηματικά η διαδικασία αναγέννησης

Τα περισσότερα αυτοκίνητα με DPF διαθέτουν σύστημα αυτόματης αναγέννησης, το οποίο ενεργοποιείται όταν το φίλτρο γεμίζει με αιθάλη. Ο κινητήρας αυξάνει στιγμιαία τη θερμοκρασία καύσης, καίγοντας τα εγκλωβισμένα σωματίδια. Ωστόσο, για να λειτουργήσει σωστά αυτή η διαδικασία, το όχημα πρέπει να διανύσει κάποια χιλιόμετρα σε σχετικά υψηλές στροφές – κάτι που δύσκολα επιτυγχάνεται στην κίνηση της πόλης. Γι’ αυτό συχνά συστήνεται μια «εκδρομή αναγέννησης»: μια διαδρομή 20–30 λεπτών σε ανοιχτό δρόμο με σταθερή ταχύτητα.

 Αν η διαδικασία δεν ολοκληρώνεται, το φίλτρο γεμίζει υπερβολικά και το αυτοκίνητο αδυνατεί να κάψει την αιθάλη. Σε αυτό το σημείο, το συνεργείο πρέπει να αναλάβει δράση με πιο ενδελεχή μεθόδους. Είναι σημαντικό ο οδηγός να γνωρίζει αυτή τη φυσιολογική λειτουργία, ώστε να την υποστηρίζει στην καθημερινή χρήση.

Αν γίνει εγκαίρως, ο καθαρισμός του με μηχανήματα υψηλής πίεσης αφαιρεί το 98% των συσσωρευμάτων

Μια δημοφιλής μέθοδος για μερικώς φραγμένα DPF είναι τα χημικά πρόσθετα, τα οποία ρίχνονται στο ρεζερβουάρ και βοηθούν στην καύση των σωματιδίων σε χαμηλότερες θερμοκρασίες. Αν και αποτελούν βολική λύση, η αποτελεσματικότητά τους είναι περιορισμένη και συνιστάται μόνο για προληπτική χρήση. Όταν το φίλτρο έχει ήδη γεμίσει σημαντικά, χρειάζεται επαγγελματική παρέμβαση. Τα εξειδικευμένα συνεργεία εφαρμόζουν διαδικασίες καθαρισμού με μηχανήματα υψηλής πίεσης ή θερμικής καύσης σε ειδικούς θαλάμους, αφαιρώντας έως και το 98% της συσσώρευσης.

 Η διαδικασία απαιτεί αφαίρεση του φίλτρου από το όχημα, ενώ συνοδεύεται από έλεγχο αισθητήρων πίεσης και θερμοκρασίας. Το κόστος είναι σημαντικά χαμηλότερο από την αντικατάσταση, και η διάρκεια ζωής του DPF παρατείνεται για πολλές χιλιάδες χιλιόμετρα. Εδώ φαίνεται και η αξία της σωστής επιλογής συνεργείου: δεν διαθέτουν όλα τον απαραίτητο εξοπλισμό ή εμπειρία.

Η αντικατάστασή του έχει υψηλό κόστος, που ανάλογα με την αξία του οχήματος μπορεί να είναι ασύμφορη

Υπάρχουν περιπτώσεις όπου ο καθαρισμός δεν αρκεί. Αν το κεραμικό στοιχείο του DPF έχει ρωγμές, αν η στάχτη που συσσωρεύεται είναι υπερβολική ή αν έχουν καταστραφεί οι αισθητήρες, τότε η μόνη λύση είναι η αντικατάσταση. Η τοποθέτηση γνήσιου φίλτρου εξασφαλίζει την απόδοση και την αξιοπιστία, ωστόσο το κόστος είναι υψηλό. Υπάρχουν και aftermarket επιλογές, αλλά χρειάζεται προσοχή στην ποιότητα, καθώς ένα ακατάλληλο DPF μπορεί να φθείρει γρήγορα τον κινητήρα ή να μην συμμορφώνεται με τις εκπομπές.

Ο ιδιοκτήτης πρέπει να σταθμίσει το συνολικό όφελος σε σχέση με την αξία του οχήματος. Στην πράξη, η σωστή και έγκαιρη συντήρηση αποτρέπει τη δαπανηρή αντικατάσταση. Ειδικά σε παλαιότερα αυτοκίνητα, η παράλειψη συντήρησης συχνά οδηγεί στο αδιέξοδο της μη συμφέρουσας επιδιόρθωσης, με αποτέλεσμα πολλοί να αναζητούν αμφιλεγόμενες λύσεις, όπως την αφαίρεση του DPF – πρακτική παράνομη και περιβαλλοντικά επιζήμια.

Συμπερασματικά, το φίλτρο DPF είναι σύμμαχος του περιβάλλοντος και της υγείας μας, αλλά απαιτεί υπευθυνότητα από τον οδηγό. Η σωστή χρήση, η έγκαιρη συντήρηση και η επιλογή της κατάλληλης μεθόδου καθαρισμού εξασφαλίζουν ότι το όχημα θα συνεχίσει να λειτουργεί αποδοτικά, χωρίς περιττά κόστη. Στην τελική, ο καθαρισμός του DPF δεν είναι απλώς μια τεχνική διαδικασία. Είναι δείγμα σεβασμού προς το αυτοκίνητο, αλλά και προς τον αέρα που αναπνέουμε.