
Πολλαπλασιαστές: Ποια η λειτουργία τους και τα συμπτώματα βλάβης
Μετατρέπει την χαμηλή τάση σε υψηλή για να δημιουργηθεί σπινθήρας στον κύλινδρο.
Συμπτώματα βλάβης: Ρετάρισμα, Check Engine, αύξηση κατανάλωσης.
Αν δημιουργεί ατελή καύση υπάρχει κίνδυνος για μπουζί, καταλύτη και κατάσταση κινητήρα.
Μπορούν να «βγάλουν» έως και 120.000 χλμ., αλλά πρέπει να αντικαθίστανται άμεσα αν αποτύχουν.
Μετατρέπει την χαμηλή τάση σε υψηλή για να δημιουργηθεί σπινθήρας στον κύλινδρο.
Οι πολλαπλασιαστές αποτελούν βασικά εξαρτήματα του συστήματος ανάφλεξης σε έναν κινητήρα εσωτερικής καύσης. Αν και πολλοί οδηγοί δεν γνωρίζουν την ύπαρξη και τον σκοπό τους, παίζουν καθοριστικό ρόλο στην ομαλή και αποδοτική λειτουργία του αυτοκινήτου. Η γνώση γύρω από τη λειτουργία, τις βλάβες και τη συντήρησή τους μπορεί να αποτρέψει σοβαρές βλάβες και δαπανηρές επισκευές. Τι είναι λοιπόν οι πολλαπλασιαστές και ποιο το έργο που επιτελούν;
Οι πολλαπλασιαστές είναι ηλεκτρονικά εξαρτήματα που έχουν ως κύριο ρόλο να μετατρέπουν τη χαμηλή τάση της μπαταρίας, περίπου 12 βολτ, σε πολύ υψηλή τάση που μπορεί να φτάσει τις 20.000 έως και 40.000 βολτ. Αυτή η υψηλή τάση είναι απαραίτητη για τη δημιουργία του σπινθήρα που αναφλέγει το μείγμα καυσίμου και αέρα μέσα στους κυλίνδρους του κινητήρα. Σε σύγχρονα οχήματα, κάθε κύλινδρος συνήθως διαθέτει τον δικό του πολλαπλασιαστή, εξασφαλίζοντας ακριβή χρονισμό και ισχυρή ανάφλεξη. Οι πολλαπλασιαστές συνεργάζονται στενά με τα μπουζί και το σύστημα ελέγχου του κινητήρα (ECU), δημιουργώντας τις κατάλληλες συνθήκες για αποτελεσματική καύση και απόδοση, ακόμα και υπό δύσκολες συνθήκες λειτουργίας.
Συμπτώματα βλάβης: Ρετάρισμα, Check Engine, αύξηση κατανάλωσης.
Με την πάροδο του χρόνου και την έντονη χρήση, οι πολλαπλασιαστές μπορεί να παρουσιάσουν φθορές. Οι πιο συνηθισμένες βλάβες περιλαμβάνουν τη διακοπή της λειτουργίας σε έναν ή περισσότερους κυλίνδρους, λόγω εσωτερικής φθοράς στο πηνίο ή στις ηλεκτρικές επαφές. Συχνά επίσης εμφανίζονται ρωγμές στο εξωτερικό περίβλημα, που επιτρέπουν την είσοδο υγρασίας και τη δημιουργία ανεπιθύμητων σπινθήρων. Η δυσλειτουργία τους μπορεί να προκαλέσει διακοπές ρεύματος, παρεμβολές ή εσφαλμένες εντολές προς τα μπουζί. Τα παραπάνω μπορεί να δημιουργήσουν σημαντικά προβλήματα στον κινητήρα.
Τα σημάδια που δείχνουν ότι ένας πολλαπλασιαστής έχει πρόβλημα περιλαμβάνουν ρετάρισμα (τρέμουλο) του κινητήρα, κυρίως σε χαμηλές στροφές, απότομη απώλεια ισχύος, αύξηση της κατανάλωσης καυσίμου, άναμμα της ενδεικτικής λυχνίας του κινητήρα (Check Engine), ακόμη και δυσκολία στην εκκίνηση ή ακινητοποίηση κατά την οδήγηση. Ένας εξειδικευμένος μηχανικός μπορεί με χρήση διαγνωστικού εξοπλισμού να εντοπίσει ακριβώς ποιος πολλαπλασιαστής έχει το πρόβλημα και να παρέμβει εγκαίρως. Όμως, το να αναγνωριστεί άμεσα το σημάδι δυσλειτουργίας του πολλαπλασιαστή επαφίεται στην παρατηρητικότητα του οδηγού.
Αν δημιουργεί ατελή καύση υπάρχει κίνδυνος για μπουζί, καταλύτη και κατάσταση κινητήρα.
Η οδήγηση με ελαττωματικό πολλαπλασιαστή ενδέχεται να προκαλέσει σοβαρά προβλήματα στο μηχανικό σύνολο. Εφόσον η καύση του καυσίμου δεν γίνεται σωστά, δημιουργείται ατελής καύση, με συνέπεια την παραγωγή επιβλαβών καταλοίπων και την αύξηση των εκπομπών ρύπων. Επιπλέον, το άκαυστο καύσιμο μπορεί να περάσει στον καταλύτη, προκαλώντας υπερθέρμανση και σοβαρές φθορές. Ο καταλύτης είναι ένα από τα πιο ακριβά εξαρτήματα του οχήματος και η φθορά του συχνά συνεπάγεται υψηλό κόστος αντικατάστασης. Παράλληλα, η παρατεταμένη δυσλειτουργία των πολλαπλασιαστών μπορεί να επηρεάσει και τα μπουζί, την κεντρική μονάδα ελέγχου του κινητήρα, ή να οδηγήσει σε απώλεια συμπίεσης και φθορά στα εσωτερικά μέρη του κινητήρα. Η αμέλεια στην επισκευή τέτοιων βλαβών μπορεί τελικά να προκαλέσει ακόμα και την πλήρη καταστροφή του κινητήρα.
Μπορούν να «βγάλουν» έως και 120.000 χλμ., αλλά πρέπει να αντικαθίστανται άμεσα αν αποτύχουν.
Παρότι οι πολλαπλασιαστές είναι γενικά ανθεκτικά εξαρτήματα, η διάρκεια ζωής τους επηρεάζεται από πολλούς παράγοντες. Υπό κανονικές συνθήκες, ο κύκλος ζωής τους κυμαίνεται μεταξύ 80.000 και 120.000 χιλιομέτρων. Η τακτική συντήρηση του οχήματος μπορεί να επιμηκύνει σημαντικά την μακροζωία τους. Η καλή κατάσταση των μπουζί, η αποφυγή υπερθέρμανσης του κινητήρα, η αποτροπή υγρασίας στον χώρο του κινητήρα και οι τακτικοί διαγνωστικοί έλεγχοι συμβάλλουν σημαντικά στη διατήρηση της καλής λειτουργίας τους. Η αντικατάσταση ενός πολλαπλασιαστή είναι σχετικά απλή και γρήγορη διαδικασία. Αφού αποσυνδεθεί η μπαταρία για λόγους ασφαλείας, αφαιρείται ο παλιός πολλαπλασιαστής και τοποθετείται ένας νέος. Είναι σημαντικό να επιλέγονται γνήσια ή υψηλής ποιότητας ανταλλακτικά, ώστε να διασφαλίζεται η αξιοπιστία και η μακροχρόνια λειτουργία του κινητήρα.
Συνοψίζοντας, οι πολλαπλασιαστές είναι απαραίτητοι για την αποδοτική λειτουργία του κινητήρα και επηρεάζουν άμεσα τις επιδόσεις, την κατανάλωση καυσίμου και τη γενικότερη υγεία του αυτοκινήτου. Η έγκαιρη διάγνωση και αντικατάστασή τους, όταν παρουσιάσουν προβλήματα, όχι μόνο προλαμβάνει πιο σοβαρές ζημιές, αλλά διατηρεί και τη συνολική απόδοση του οχήματος σε υψηλά επίπεδα. Πρόκειται για ένα μικρό εξάρτημα με μεγάλο ρόλο, γι ΄αυτό αξίζει την προσοχή κάθε οδηγού.